قابلیت XMP در حافظه رم چیست و چطور آن را فعال کنیم؟

بسم الله الرحمن الرحیم

قابلیت XMP یا همان Extreme Memory Profiles یک فناوری توسعه یافته توسط شرکت اینتل است که به شما اجازه می‌دهد تنظیمات فرکانس رم‌های سیستم خود را تنها با انتخاب یک پروفایل تغییر داده و از فرکانس‌های بالاتری نسبت به فرکانس استاندارد حافظه بهره ببرید.

همچنین اگر قصد افزایش سرعت رم های سیستم خود را داشته و علاقه‌ای به تغییر دادن تنظیمات پیچیده فرکانس، ولتاژ و تایمینگ ندارید، استفاده از قابلیت XMP شیوه‌ای مناسب برای این کار محسوب می‌شود.

رم (RAM) یا حافظه موقت مخفف Random Access Memory بوده و به معنی حافظه دسترسی تصادفی است. یک حافظه بسیار پر سرعت که امکان انتقال و آدرس دهی بسیار سریع را برای پردازنده‌های کامپیوتر فراهم می‌آورد. در واقع این قطعه سخت‌افزاری داده‌هایی را که پردازنده مشغول پردازش آنهاست، نگهداری ‌می‌کند.

حافظه رم‌ با سرعت و ویژگی‌های گوناگونی به بازار عرضه می‌شوند. به عنوان مثال سرعت حافظه رم نوع DDR4 برابر ۲۱۳۳ مگاهرتز است، ولی می‌توان این نوع حافظه را با سرعت‌های ۲۴۰۰، ۳۰۰۰، ۳۲۰۰، ۳۶۰۰ مگاهرتز در بازار مشاهده کرد. قاعدتاً هر چه سرعت رم بالاتر باشد، توانایی کامپیوتر در بهره‌گیری و مدیریت منابع پردازنده‌ها نیز بالاتر خواهد بود.

معمولاً سرعت واقعی حافظه رم‌ با آن چیزی که بر روی جعبه آن نوشته شده متفاوت است. در واقع حافظه رم با بهره‌گیری از قابلیت XMP، پتانسیل رسیدن به سرعت‌هایی فراتر از مشخصات ذکر شده بر روی بسته بندی را دارند.

بالا بردن سرعت حافظه رم تنها در صورتی امکان‌پذیر است که مادربرد مورد نظر از سرعت‌های بالاتر پشتیبانی کند. برای مثال چنانچه فرکانس حافظه رم شما از حداکثر فرکانس قابل پشتیبانی توسط مادربرد بیشتر باشد، سرعت حافظه‌ رم محدود خواهد شد.

علاوه بر این احتمال دارد که سرعت حافظه رم شما در عمل بسیار کمتر از فرکانس اعلام شده از سوی سازنده باشد. این موضوع بدین علت است که سازندگان حافظه رم معمولاً فرکانس پروفایل XMP را بر روی محصول درج می‌کنند. در نتیجه برای بهره‌مندی از حداکثر فرکانس رم باید تنظیمات مادربرد خود را تغییر داد.

فناوری Intel XMP چیست؟

معمولاً حافظه‌های رم از فناوری XMP پشتیبانی می‌کنند. این فناوری که منتسب به اینتل است، به کاربر اجازه می‌دهد تنظیمات رم‌های سیستم خود را تنها با انتخاب یک پروفایل تغییر داده و از فرکانس‌های بالاتری نسبت به فرکانس استاندارد حافظه بهره ببرد. در واقع با بهره‌گیری از این فناوری کاربران قادرند به حداکثر فرکانس ممکن حافظه رم دست بیابند.

با فعال کردن فناوری Intel XMP، مادربرد به صورت خودکار سرعت رم را افزایش داده و تغییراتی را در تنظیمات سیستم اعمال می‌کند. استفاده از پروفایل حافظه xmp اساسا یک روش اورکلاک رم با فقط یک کلیک ماوس است و برای کاربرانی که دوست ندارند با پیچیدگی‌های اورکلاک رم دست و پنجه نرم کنند، گزینه‌ فوق‌العاده‌ای محسوب می‌شود.

در حال حاضر دو نوع فناوری Intel XMP تعریف شده و توسط شرکت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد:

XMP 2.0: این فناوری که مربوط به حافظه‌های رم نوع DDR4 است دو پروفایل XMP را به صورت استاندارد در اختیار سیستم قرار می‌دهد.

XMP 3.0: این فناوری که همزمان با حافظه‌های DDR5 معرفی شد انتخاب حداکثر تا 3 پروفایل XMP استاندارد و دو پروفایل به اختیار کاربر را میسر می‌کند.

آیا افزایش سرعت رم توسط قابلیت XMP ایمن است؟

معمولاً بسیاری از کاربران نگران اورکلاک قطعات سخت‌افزاری خود هستند. اما اورکلاک رم به وسیله‌ دسترسی به پروفایل‌ XMP روشی ایمن و بسیار پایدار است.

به طور معمول این پروفایل‌ها از پیش برنامه ریزی شده‌اند، در نتیجه زمان‌بندی، ولتاژ، فرکانس و سایر پارامترها به صورتی متوازن و ایده‌آل طراحی شده‌اند تا بهترین شکل سازگاری را در کنار هم به وجود آورند.

چطور فرکانس رم کامپیوتر خود را بررسی کنیم؟

روش‌های مختلفی برای بررسی فرکانس حافظه رم کامپیوتر وجود دارد. یکی از این روش‌ها استفاده از نرم‌افزار CPU-Z برای فهمیدن فرکانس حافظه رم است. برای انجام این کار کافی است پس از اجرای نرم‌افزار به قسمت Memory رفته و مشخصات حافظه رم و فرکانس آن را مورد بررسی قرار دهید.

چطور فناوری XMP را فعال کنیم؟

برای فعال کردن تنظیمات تکنولوژی xmp گزینه‌های متعددی پیش رو دارید. معمولاً می‌توان پس از ورود به محیط بایوس (BIOS) کامپیوتر خود به قسمت مربوط به قابلیت XMP رفته و آن را فعال کنید تا با ری‌استارت کامپیوتر از این قابلیت بهره ببرید. علاوه بر این می‌توان با استفاده از نرم‌افزارهایی که برای این کار عرضه شده‌اند، قابلیت XMP را فعال کرد.